Lekuak izendatzeko erabiltzen den berba da toponimoa. Antzuolako leku-izenak batzea, aztertzea eta forma idatzia finkatzeko lana 2005ean kaleratu zen. Kristina Pavo Nuñezek (Antzuola, 1975) egina da.
Abadetxea, -a
Ahoskera: Abádetxia
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Errukizko Andra Maria elizaren ondoan. 1733ko dokumentuan azaltzen dena ez dakigu ziur honi erreferentzia egiten dion, Antzuolako abadeak beste hainbat tokitan ere bizi izan direlako eta abadetxea hauetako edozein izan baitaiteke.
Abaro
Ahoskera: Abádo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Antzuolan hiru Abaro ditugu bat Galartza auzoan, bigarrena Lizarraga auzoan eta hirugarrena Irimoegigoena auzoan.
Abaro
Ahoskera: Abáo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: (..) irakurritta daukat Abáo garai bateko esanaixa euskeras sala toki freskua (..) eontoki freskua (..) itturrixa sortzen dan toki orri Abáo esate jakon, Abaóko itturríxa esate jakon (..), (Genaro Laskurain, Ah.10)
Abaro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Abaro
Ahoskera: Abáo errekía
Generikoa: erreka
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 100. (..) Abáo errekía, Ittúrritta errekía, da or, Lisítturriko ur aundixa urtetzen dau Lisitturrin (..) Oittúrri errekía, andikaldetik sartzen da, Biskálatza parian (..) San Martziáldik aurrea jun da, ori errixak artuta dauka ur ori, ori san Akíñabeiko errotako ura san (..) ori be errixak artu seban (..) Abáo errekía (..) (Juan Kruz Agirrezabal, Ah.3)
Abaroerreka
Generikoa: erreka
Kartografia: Galartza
Oharrak: Epertegi inguruan jaiotzen den erreka, Galartzakoarekin bat eginez…
Abaroko iturria, -a
Ahoskera: Abaóko itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: (..) ta Ábao ori, nik geixei estot irakurri aspektu ortan, baña irakurritta daukat Ábao garai bateko esanahixa euskeras sala toki freskua (..) (Genaro Laskurain, Ah.10)
Abarrategi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Abeletxe
Ahoskera: Abelétxe
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxebazterra, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxeburua, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxegoena, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxekobidea, -a
Generikoa: bidea
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxeskiña
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abeletxeta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Abieta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Arautze oharra: "x" jod epentetikoa dela uste dugu, Antzuolako hizkeran ohikoa baita horrelako testuinguruetan jod epentetikoa gehitzea; beraz, arautzean baztertu eta Abieta arautu dugu.
Adarregi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Agerrastegi
Generikoa: lursaila, zuhaitz-basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Agiñagaerreka
Ahoskera: Agiñá(g)aerrekía
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: " Árrandaittik gora esate jako beste saill batzuk badae Agiñága erréka esate jakonak Agiñágaerrekía dauka, eta ori bakarrik es, Agiña, tejo arbolia, arbolak, Antzuolan estait bestetik eongo dien, antxe badare irulau arbola, eta eukiko ditxue urtiak bueno..ondio txikixak die.." (Mateo Aranguren. Ah.1)
Agiñagaerreka
Ahoskera: Agiñága errekía
Generikoa: lursailak
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: 60..Landátxo, Págape, gero Trángo, Kéixeta, ta gero andik Keixetakuenetik gora, Irúlarburua, Irúlarraldia, Árrandaixak, Árrandaittik gora esate jako beste saill batzuk badae Agiñága erréka esate jakonak Agiñágaerrekía dauka, eta ori bakarrik es, Agiña, tejo arbolia, arbolak, Antzuolan estait bestetik eongo dien, antxe badare irulau arbola, eta eukiko ditxue urtiak bueno..ondio txikixak die..( Mateo Aranguren, Ah.1)
Agirianoazpia, -a
Generikoa: lursaila
Oharrak: Agirianoazpia, baina ez dugu Agiriano izena dune leku-izenik topatu; Luis Mari Mujikak Akiñao baserriaren aldaera gisa Agiriano aipatzen du "Euskal toponimiazko materialeak" liburuan, baina ez dugu baserri horri dagokionez Agiriano aldaerarik topatu.
Agirre
Generikoa: baserria
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Erregistroko datuen arabera Kalegoiko etxeren bat izan daiteke "de la calle de arriba" baitio, baina ez dakigu ziur zein etxe den.
Agirrebarri
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Zumaetagañekoaren soroa, baserriaren ondoan dagoena.
Agirrebaso
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Pikunieta azpian
Agirreburu
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Agirresoroa, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Aurrerago aipatutako Agirre etxearekin zerikusia izango du, baina ez dakigu ziur non dagoen.
Agirzuaran
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Agurdierreka
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegibarrena
Aiastatxikia, -a
Generikoa: etxea
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Daukagun aipamen bakarra Luis Mari Mujikak "Euskal toponimiazko materileak" liburuan egiten duen aipamena da; luis Mari berak galdera ikurrarekin aipatzen du, beraz akats bat ere izan daiteke.
Aiherra
Generikoa: kalea
Kartografia: Herrigunea, Aiherra
Oharrak: Antzuola Nafarroa Behereko Aiherra herriarekin senidetuta dagoela 20 urte dira; hau dela eta, 1998an herriguneko kale berri bati "Aiherra kalea" izena ipintzea erabaki zuten.
Aitzaga
Ahoskera: Aitz(a)á/ Áitza
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Irimoegigoena auzoko baserri honi buruzko lehen aipamena 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik. Aitzagaren kasuan: "(..) Lope Migueles/Miguéllez de Ayçuga/Ayçaga(..)"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
Aitzaga izenaz gain, Aitzagairimo eta Aitzagamendigorri izenez ere ezaguna da baserri hau. Aitzagairimo, kokatua dagoen auzoari erreferentzia eginez eta Aitzagamendigorri, baserri inguruari Mendigorri esaten zaiolako; inguruko lursailek Mendigorri izena dute.
Gaur egun bi bizitzako etxea da.
Aitzagalde
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Aitzaga baserriaren aldea, ingurua. Eguzkitzako lurra, 1945ean Irimo baserrikoa.
Aitzakatz
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: "Euskal toponimiazko materialeak" Luis Mari Mujikaren aipamen hau bakarrik dugu. Galdera ikurrarekin azaltzen da, beraz, akats bat izan daiteke.
Aitzaundieta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Azaldegieta eta Landarraitz inguruan kokatuta dago.
Aitzgaña, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Aitzondo
Generikoa: basoa
Kartografia: Galartza
Oharrak: Gorla eta Epertegi inguruan, dauzkagun datuen arabera.
Aizbakar
Ahoskera: Aispákar
Generikoa: mendia
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Galartza eta Lizarraga artean kokatua dagoen mendia.
Aizgaizto
Generikoa: gaztainadia
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: "Euskal toponimiazko materialeak" Luis Mari Mujikaren aipamen hau bakarrik dugu.
Aizparrundi
Ahoskera: Asparráundi, Asparméndi
Generikoa: basoa /aurkintza
Kartografia: Galartza
Oharrak: Asparméndi Asparráundi dao, serian, Iribarbeekua, (..) guk beti Asparméndi esate jau eta beste batzuk Asparráundi esate otze (..) (Mateo Aranguren, Ah.10 )
Uzarraga auzoko Igeribar baserria inguru horretan kokatuta dago, horregatik, Igeribaraizparrundi izena.
Aizparrunditxiki
Generikoa: pinudia
Kartografia: Uzarraga
Aizpe
Ahoskera: Áispe
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: 41. Áispe beste bati, Kéixetako bídebia beste bati (..), or Gastáñaixa da Úntzarrittan beste bi sail Gorlaldéa beste bat, da Aistitxikíbásterrak beste bi (..) askenengo orek dae górla baserrixa sárra (..) aretxen onduan asi eta goittik bera onaxe beeko errekaarte (..) Aistitxikíbastar eta Aistitxíki, bi sail txiki die (..) (Arsenio Irazabalbeitia, Ah.19)
Aizpekola
Generikoa: zuhaixka-basoa
Kartografia: Galartza
Oharrak: Bergararekin mugan dago, Galartza baserri inguruan.
Aizperreka
Ahoskera: Aispérreka
Generikoa: erreka
Kartografia: Basalde
Oharrak: 132. Gáriko itturríxa, Aispérrekako errekía (..) amen beian seuan (..) Etxéaspixa beti, terrenua isena, Gálardi itturríxa (..)
131. Intxaustíko errekía, beste baso bat Súntzo, Suntzóerrekía ta, ori dana bat itte da, emen goixa daon ori, Gáriko etxe onen ondotik atzeatxuao, errekia ori Aispérreka, bestia Suntzokó errekía…, ( Daniel Iturbe, Ah.5 )
Aizpurutxoaldea, -a
Ahoskera: Aispúrutxu(aldía)
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Antzuolarekin mugan.
Akeberro
Ahoskera: Akábarro
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 67.Saskéta, Akabárro, Pagaméndi, Áskue, orrek basosallak (Monika Aranguren, Ah.2)
Akeberroandi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Akegi
Ahoskera: Ákei
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 17. (..) Goiko selaixak, etxetik gorakuak Etxebúruak, ta gausa rarua da Etxebúru baten gañian, trabes daon sail bat, Akíñabeisorúa dauka isena ta ezta Akíñabeikua, ta andik bera dao guk esaten duna Etxeburusakóna, ta geo beste bat Ákei, Ákeialdea, te geo Itturraldéa, an Laskuaintxikiako errekasbaster bat Etxeáspixak (..) (Agustin Lete, Ah.25)
42.Etxeko terrenuak bakoitzak isen bat seukan, ba adibides Esparrúa, Áistixa, Otasálla, San Mártzal gástañaixa, gero ba emen etxe inguruan ba geu enteitzen giñan ba Erláteiko egíxa, Lapátxo, da geo souak pe isete sian Etxeáurre aundíxa da Etxeáurre txikíxa, Gastáñaisoua, Ákei ta….amentexe bueltan (..)(Genaro Laskurain, Ah.10)
Akiñao
Ahoskera: Akiñáo
Generikoa: baserria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Topatu dugun lehenengo aipamena 1590 urtekoa da; orduan eta XVIII.mende erdialdera arte Akuñao izenez jaso dugu baserri honen izena; Dena den, Aginao, Akiñao bezala agertzen da data horretatik aurrera eta egun ere Akiñao bezala ezagutzen dugu, beraz, horrela arautzea erabaki dugu.. Luis Mari Mujikak Agiriano aipatzen du bere "Euskal toponimiazko materialeak" liburuan, baino ez dugu horren arrastorik topatu. Lizarragagoena eremuan kokatuta dago.
Akinibai
Ahoskera: Akíñabei, Akíñaubi
Generikoa: baserria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Akunibai dugu topatu dugun aldaerarik zaharrena. Lizarragaerdia izeneko eremuan kokatuta dago.
Akinibai
Ahoskera: Akíñabei(ko) errotía
Generikoa: errota
Kartografia: Lizarraga
Oharrak:
ABE:
Lizarragako errota honek izenorde ugari izan ditu: Errota-Abaro, Laskurain-Cia..etabar.
Erreka-ondo deritzan etxean kokaturik dago. XIX.mendean eraiki zuten eta. Jose Laskurain Larrearena zen, Francisco Laskurainen aitarena.
Dirudienez, lehendabizi, indar-etxea jartzea pentsatu zuten gero aipatuko diren zortzi baserrietako bezeroek…
Errota honek Akiñibaira datorren Lizarraga iturburuaren urak hartzen ditu. Guztira, segunduko..
Argia baserri hauetara eramaten zuten: Azkarate, Elutze, Jauregi, Goenaga, Goitia, Laskurain-Handi, Lizarriturri, Lamaraianoak...
Hasieran esan bezala argindarra ematen zuen bereziki. Aipatu dira bezeroak…
Etxe azpian dago Antzuolak herriko ura hartzen duen manantalietako bat.
Egoera kaxkarrean badago ere, egun jabe berria du, Jose Mari Iturbe. Bere asmoa ahalik eta gauza gehiena errekuperatzea da, errota eta guzti.
Akinibaialdea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Akinibai baserriaren inguruan
Akinibaiburua, -a
Ahoskera: Akíñabeiburúa
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 20. (..) Etxe onduan asitta Sasía, Aáltei, Aitzúrkilla, Aldakárratz, Goikóaristi, Akíñabeiburua, Iráutzeta, Kórta, Kortalusía, Kortasúmeta, Unaméndi, Súmetasalla, ta geo mendixa Úrkitza, Úrkitzatxikixa ta Úrkitzaaundíxa, BeláZur, ta geo Bastarríñaldian Kóñube ta geo Lóixetatik gora junda Artxintxárdi (..) Lóixetatik gora jundako errekasulo ori Artxintxárri da (..) (Agustin Lete, Ah.25)
21. Itzál, guk Itzaldik ekartzen dou itturríxa, Itzálgo itturríxa, (..) beste batzuk goittik etortzen die Oítturri (..), Akíñabeiburua eo estaitt sela dan (..) geo ostientzian Pagápe itturríxa (..) (Isidro Zabaleta, Ah.17)
Akinibaiko iturria, -a
Ahoskera: Akíñabeiko itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Akinibai errotapean.
Akinibaiondoa, -a
Generikoa: gaztainadia
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Akinibai baserriaren ondoan, noski.
Akinibaisoroa, -a
Ahoskera: Akíñabei sorúa
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 17. (..) Goiko selaixak, etxetik gorakuak Etxebúruak, ta gausa rarua da Etxebúru baten gañian, trabes daon sail bat, Akíñabei sorúa dauka isena ta (..) ( Agustin Lete, Ah.17)
(..) la heredad llamada Aquinibay-soroa situada sobre el camino llamado Gurutze-bidea (..)
Akuestikoa, -a
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Ondarreko etxea, desagertuta.
Akuluzea, -a
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Desagertutako etxea; Buztinzuri kalean zegoen, lehengo Danok Bat elkarte zaharra zegoen tokia.
Albitzuri
Ahoskera: Albitxúri
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Albitzuri
Ahoskera: Albitxúri
Generikoa: lursaila
Kartografia: Basalde
Oharrak: Madariaga eta Mutilagoen baserrien gainaldean.
Caseria denominada Ynurrigarro-garaicoa, con sus pertenecidos, finca rustica, señalada con el numero veinte y ocho, radicante en el barrio de Basalde, jurisdiccion de la Villa de Anzuola (..) Sus pertenecidos que forman con ella una sola finca y una sola lavor son los siguientes: Primero: (..) la heredad Ortuchua (..) la heredad Echeazpia (..) la heredad llamada Zuntzo (..) la heredad conocida con el nombre de Arrua (..) heredad llamada Bizcardo (..) jaral llamado Echeaurreco-charea (..) castañal y robledal llamado Chara-burua (..) robledal denominado Arroco-ariztia (..) Terreno que se rotura denominado Albichuri (..) terreno que tambien se rotura llamado Ydarrondo (..) Segundo: Un terreno de figura triangular denominado Zuntzo, con algunos pocos castaños, confina por Norte y Oeste con camino vecinal de Yñurrigarro para Descarga (..) Tercero. Otro terreno labardio denominado Estrada, confinante (..) por Oriente y Mediodia con camino vecinal que se dirige de la calle de Yñurrigarros (..) Cuarto: Otro terreno robledal y castañal con parte de alisos denominado Erdoqueta (..) Quinto: Otro terreno castañal, hayedal y robledal con parte que se rotura denominado Jangoico-iturri y Martasoro (..) Sesto: Otro terreno castañal llamado Madariaga-aurrea (..) Septimo: Otro terreno argomal y helechal llamado Boton (..) Octavo: Otro terreno argomal que se rioura situado en el monte de Yrimo y parage llamado Ubiotz (..) Noveno: Otro terreno tambien argomal que se rotura en el propio monte de Yrimo y parage llamado Martasoro (..) Decimo: Otro terreno que se rotura en el mismo monte de Yrimo y termino llamado Otamendi-iturri (..) por Poniente con el camino denominado Mandavidea (..) Once: Otro terreno que tambien se rotura en el espresado monte de Yrimo y parage llamado Osinbeltzeta (..) Doce: Otro terreno que asi bien en el parage llamado Ydarrondo y monte de Yrimo (..) por Oriente con camino denominado Mandavidea (..) Trece. Otro terreno que se rotura en el espresado monte de Yrimo y parage llamado tambien Otamendi-iturri (..) Catorce: Y por ultimo otro terreno que se rotura en el citado monte de Yrimo y parage llamado Queriseta, confina por Norte de la caseria Egusquiza, por Oriente de Madariaga, por Poniente de Aizaga-basalde y Mutilaun; y por Mediodia de Galardi (..)
…
Albitzuribarrena, -a
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez dakigu zein Albitzuriren barrena den…
Albitzurierreka
Generikoa: basoa
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Ez dakigu zein Albitzuriri egiten dion erreferentzia.
Albitzuripea, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde
Albitzurisakona, -a
Ahoskera: Albitxúrisakóna
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: (..) Trozo de terreno poblado de robles jovenes, llamado Albisuri-sacona, en el término de Queriseta (..)
0. Basuak eh..amen basuak..porejemplo amen Kóstarratzu, Pa(g)améndi, Itxuméndi eta geo or ba Gastelugáiñ eta Miéka, da or Deskarga aldeko basuak (..) Trékutz da Gastelugáiñ, guretako beti Trekútz isen da (..) suek gastiak Gastelugáiñ esate jakona (..) Úrkitza, Pikuníttaldia (..), geo irimoindik Aispúrutxu aldea Lárreialdia, Lárrei esate jako Irimóialdia (..) terrenuak Albitxúri..Albitxúrisakóna..Kórta..Oittúrri… (Mateo Aranguren, Ah.1)
Albitzurisakongoikobasoa, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez dakigu zein Albitzuriri egiten dion erreferentzia.
Aldabe
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Bertako iturria ospetsua da.
Aldabe
Ahoskera: Áldabe
Generikoa: iturria
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: (..) gero Áldabe beste itturri bat oso ederra, Aistittik beratxuao (..) ( Mateo Aranguren, Ah.1)
Aldaia
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: "len karrilla eondako onduan gañekaldian, Alutxikikua, errekia…" ( Juan Francisco Sarasketa, Ah.15)
Aldaia
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegigoena
Aldakarratz
Ahoskera: Aldakarrátz, Beéko paga(d)íxa
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: 21. (..) beste bat Beéko págadixa este jako, eskrituretan Aldakárratz dao, baña Beéko pagadía esate jako, piñua plantauta dao (..)
20. (..) Etxe onduan asitta Sasía, Aáltei, Aitzúrkilla, Aldakárratz, Goikóaristi, Akíñabeiburua, Iráutzeta, Kórta, Kortalusía, Kortasúmeta, Unaméndi, Súmetasalla, (..) ( Agustin Lete, Ah.25)
Aldamarrenekoa, -a
Ahoskera: Áldamarkua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalebarren
Oharrak: Kalebarreneko etxea.
Aldapa
Ahoskera: Áldapa
Generikoa: soroa
Kartografia: Galartza
Oharrak: 51. Geo Ugarrixáa aspikuán soruak, e Beekoláua, Áldapa, Bergáa soúa eta Etxéostia (..) ( Arsenio Irazabalbeitia, Ah.19)
Aldapatxo
Generikoa: belardi eta sagastia
Kartografia: Basalde
Oharrak: Iñurrigarro ondoan, etxetik errekarako sakon batean.
Aldapazar
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Aldapeta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Gorrola baserria baino beherago, Akeberro ondoan.
Aldasorosoroa, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Besagasti baserriaren soroa.
Aldatza
Generikoa: basoa, lursaila
Kartografia: Basalde
Oharrak: "geure pistatik, errotatik gora.." ( MªRosario Agirre, Ah.4)
"gure etxetik bera kamiñoaldea, San Blasea" (Daniel Iturbe, Ah.5)
Aldekobasoa, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Aldekobasoegipea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Aldekoetxaburua, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Arreluzandiko soroa.
Aleeta
Generikoa: etxea
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez daukgau datu gehiagorik; agian errata bat izan daiteke.
Algarburu
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Uzarraga
Alkisona
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Zumaetatik gertu, Bizkalatza aldera.
Alpersoro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Arreluztxikiko soroa
Altamira
Ahoskera: Altamíra
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Altamira izenaz gain. Altina izenarekin ere jaso dugu agirietan.
Iñigo Ramirez de Okarizek oso baserri gaztea dela aipatzen du, XIX.mendekoa izan daitekeela; guk toptau dugun lehenengo arrastoa 1843koa da.
Atzealdean itxigabeko txabola bat du eta agortutako iturria aurrealdean.
Altamira
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Altamira baserriaren inguruko paraje edo aurkintza.
Altamirabarrena, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Altamira inguruan.
Altamiraburu
Ahoskera: Altamirabúru
Generikoa: basoa, lursailak
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Inguru hau Kerizeta izenez ere ezagutzen da.
Altamiragaña, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Alti
Ahoskera: Aáltei
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: "Aaltei, Aalteiburua, Intxaurdia lursailaren gañekaldian, etxe inguruan, .."(Juan Kruz, Laskuraintxiki, Ah.3)
Etxealdea deitzen dioten inguruan
21. (..) orrek Álti, Aitzúrkilla, etxe aurrian bertan dae, (..)
20. (..) Etxe onduan asitta Sasía, Aáltei, Aitzúrkilla, (..) (Agustin Lete, Ah.25)
Altiburua, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: askurain
Oharrak: "Aaltei, Aalteiburua, Intxaurdia lursailaren gañekaldian, etxe inguruan, Etxealdea deitzen dioten inguruan.." (Juan Kruz, Laskuraintxiki, Ah.3)
Altikobidea, -a
Ahoskera: Aálteikobidéa
Generikoa: bidea
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: (..) Aalteikobidea, Kortara doia, Pagamendira (..) (Juan Kruz Agirrezabal, Laskuraintxiki, Ah.3)
Altisakona, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Altsasukoiturri
Generikoa: belardia
Kartografia: ergararekin mugan
Altunabaso
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: erregistrokoa ez dago erref.horretan..
Altzarte (Aranburunekoa, -a)
Ahoskera: Kándidanekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalebarren
Oharrak: (..) Juanitan da dendia Kándidanekúa (..) (Piedad Lugarizarizti eta Margarita Iturbe, Ah.22)
Altzarte (Errotabarri)
Ahoskera: Áltzarte, Altzárte / Errótaba/erri
Generikoa: kaletxea, errota
Kartografia: Herrigunea, Kalebarren
Oharrak: Agiri zaharrenetan Altzarte bezala agertzen da, 1803tik aurrera bi izenak agertzen zaizkigu.
(..) Errotáberri, leenao Altzárte sala (Mateo Aranguren, Iruetxeta, Ah.1)
(..) Errotáberri, Altzárte (..) Áltzarte oingua da (..) esan notzan bein Patxiri egun baten olaxe, ogittara etorri eta Altzárte itxitta baldin badao Errotáberrin emungoskue, berrixa Altzárte, lengua Errotáberri juten san (..) ( Piedad Lugarizarizti eta Margarita Iturbe, Ah.22)
(..) Errótaba/erri (..) Altzárte ei da lenengoko isena, baña guk larogei urte euki arren, beti Errotabe/arrira, errotia ta (..) bota seben ta estao, (emakume taldea, Ah.24)
Altzeta
Ahoskera: Áltzeta
Generikoa: baserria
Kartografia: Basalde
Oharrak: Daukagun lehen aipamena 1819koa da; Iñigo Ramirez de Okarizen ustez inguruko baserriak bezala XIX.mendean eraikitakoa da. Honez gain, Iñigok bere "Antzuolako baserriak eta errotak" liburuan datu interesgarri hauek aipatzen ditu:
Baserrira daraman pista 1964. urtean zabaldu zen.
Honezaz gain, ganaderitza intentsibora dedikatzen den baserri bakarrenetakoa da. Hori aurrera eraman ahal izateko, baserri ostean pabiloi bat dute.
Altzetaburua, -a
Ahoskera: Altzetaburúa
Generikoa: mendia
Kartografia: Basalde
Oharrak: 140. Mendixak, onek ya leen esan duna Árrola, Koóso, Asálditta, geo Irímo goiko au, Trékutztik gora doiana, geo Deskárga (..) karreteria, onutzao ba (..) Botón, estao baña eser an (..) ortik aurrea ba Kostorratzú ta, Górla, printzipalenak Unaméndi ori ta, or bestia Altzetaburúa ta, Irúlar mendixa be.., an be etxia seuala esate dabe Irulárren.. (Daniel Iturbe, Iñurrigarroazpikoa, Ah.5)
Altzetagain
Generikoa: gaina
Kartografia: Basalde
Altzetako bidea, -a
Generikoa: bidea
Kartografia: Basalde
Oharrak: (..) ba geo Altzetá be seuan bidia Ertzillétik gora, Áltzetako bidia… (Matilde Ortueta, Egurribai, Ah.8)
Altzetako terrenoak
Generikoa: lursailak
Kartografia: Basalde
Altzetaldea, -a
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Basalde
Altzetapea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Basalde
Oharrak: (..) Frantzésiturri dao Áltzetapian, Áltzetatik bera, (..) (Eusebio Gabilondo, Ibarra, Ah.6)
Altziarreta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: 26..amen beste mendi batzu dae esate jakonak, ba or bi erreka, bueno erreka ba da baña krusau ta itten dianak, bati esate jako Ískitza errekía, beste bati Belástei errekía, Bolumbúru, Altzíerreta, eta geo ya Sapatáibasua eo, esate jako, eta geo Itúrroxpe eta geo Trúkarrixa, ya Ásalditta (..)Itúrroxpe da mendi baten isena, sati bat Bergara artuko dau eta beste bat Antzuolara,…
(..) Aistittik gora (..) ( Mateo Aranguren, Iruetxeta, Ah.1)
Altzibar
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Amarrandegi
Ahoskera: Doróteanekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Ondarra
Oharrak: Ondarreko plazan dagoen etxe dotorea. XVII eta XVIII.mendeetan eraikitako etxearen izenaren jatorriari dagokionez, badirudi etxe honetan ordaintzen zizkiotela zergak elizari.
Amarrandegikoetxeostea, -a
Generikoa: soroa
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Izenak bere kokapena garbi azaltzen digu.
Amenabar
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Ditugun datuen arabera udaletxe ondoko etxea da, beraz, Bizkalatzanekoa edo Maistrozarrenekoa.
Ametzaga
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Ametzaga
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Ametzagaurre
Generikoa: otadia
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez dakgu zein Ametzaga-ri egiten dion erreferentzia.
Amezkoanekoa, -a
Ahoskera: Ameskúa
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Herriko plaza
Oharrak: (..) Ameskúa, Madariaga ta bisi dien orri Ameskúa esate jakon… (Mateo Aranguren, Iruetxeta, Ah.1)
Amezpe
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Amezti
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Amezti baserrien inguruko saila.
Ameztiak
Ahoskera: Ámesti
Generikoa: baserriak
Kartografia: Galartza
Oharrak: Orokorrean Ameztizar eta Ameztiberri baserriak izendatzeko. Batzuetan hauetako zeini egiten dion erreferentzia ez dago garbi.
Ameztialdea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Ameztiberrikosorobarrena, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Ameztiburu
Generikoa: basoa
Kartografia: Galartza
Ameztiegia, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Galartza
Ameztietxeberri
Ahoskera: Ámesti berríxa
Generikoa: baserria
Kartografia: Galartza
Oharrak: Iñigo Ramirez de Okarizek baserri honen sorrera XVIII.mende bukaeran edo XIX.aren hasieran kokatzen du.
Hutsik dago.
(..)geo beste bat len san Ámesti berríxa, baña aura ya apurtuta dao (..) (Arsenio Irazabalbeitia, Gorrizandia, Ah.19)
Ameztiko erreka
Generikoa: erreka
Kartografia: Galartza
Ameztikosoroa -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Amezti baserritik gertu.
Ameztinekoa, -a
Ahoskera: Ámestikua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Ameztiona
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Ondarra
Ameztisakona -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Ameztisoroa, -a
Ahoskera: Améstisoua
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: 7...beste saill bat badao or Améstisoua esate jakona, noisbaitten Ámesti basarrikua isendakua edo kalian be basan Ámestikua esate jakona, Améstisoua esate jako.. (..) (Mateo Aranguren, Iruetxeta, Ah.1)
Ameztitxo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: …
Ameztitxoaldea -a
Generikoa: otadia
Kartografia: Galartza
Ameztizar
Ahoskera: Ámesti
Generikoa: baserria
Kartografia: Galartza
Oharrak: Baserriaren jatorrizko izena Amezti da, baina Ameztietxeberri eraikitzean, hau Ameztizar izatera pasa zen.
Ameztizar
Generikoa: iturria
Kartografia: Galartza
Oharrak: Iñigo Ramirez de Okarizek "Antzuolako baserriak eta errotak" liburuan zera dio: "Galartzan oso famatua da Amezti-Zahar inguruko ura. 1945.urtean apaindu eta iturri bat jarri zuten eta bertan zera irakur daiteke: "Si todos me cuidan seré útil a muchos" erderaz eta "Ez itxi txorrua" euskaraz."
Ameztizelaia -a
Generikoa: belardia
Kartografia: Galartza
Amilleta
Ahoskera: Amílleta, Amilléta
Generikoa: baserria
Kartografia: Basalde
Oharrak: Basalde auzoko baserri honi buruzko lehen aipamena 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik. Amilletaren kasuan: "(..) Lope Migueles/Miguéllez de Ayçuga/Ayçaga(..)"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
Euskaraz idatzitako lehenengo dotrinetakoa omen da "Amilletaren Dotriña" deitutakoa.Trentoko Kontzilioak (1545) eman zuen aginduari jarraituz, bakoitzak doktriñak bere hizkuntzan idazteko, XVII.mende erdialdekoa omen da, eta badirudi egilea Juan Bautista de Amilleta (1637-1700) izan zela. Gurasoak Pedro de Amilleta eta Mªde Lizarriturri ziren.
Anabarregi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Anbulategia -a
Generikoa: anbulategia
Kartografia: Herrigunea
Andeategi
Ahoskera: Andáatei
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Andikoaitzeta
Generikoa: basoa
Kartografia: Uzarraga
Andratxoena, -a
Generikoa: etxea
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Ez dakigu zein etxe den, baina Ibarreta inguruaz ari dela dirudi.
Angosoro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Animasenekoa, -a
Ahoskera: Ánimasenekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Oharrak: Kalegoin kokaturik zegoen desagertutako etxea.
Ankabarrena, -a
Generikoa: laborelurra
Kartografia: Irimoegigoena
Antigua
Ahoskera: Ántigua
Generikoa: auzoa
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: Aipatzekoak dira auzoan kokaturik dauden ermita eta errota. Antigua inguruari Umiño ere deitzen zaio.
Antigua
Generikoa: iturria
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Antiguaerrota
Ahoskera: Ántigua errotía, Gálardiko errotía
Generikoa: errota
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: Eraberrituta badago ere, bertan errotaren tresneria gordetzen da eta berau martxan ikusteko aukera ere badago. Galardi izenaz ere ezagutu izan da.
Antiguaetxeberri (Artzaingoa, -a)
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Antiguako Andra Maria
Ahoskera: Ántigua(ko ermittía)
Generikoa: ermita
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: Irimoegi auzokoa den baseliza hau herriaren irteeran kokaturik dago, Zumarragarako bidean, bidegurutze eta zubi baten ondoan; leku estrategikoan, hain zuzen. Horregatik, agian, diote bidaiariek debozioa , baita haurdunek ere. Serora edo moja etxe propioa izan zuen eta Agirre Sorondo eta Koldo Lizarraldek "Ermitas de Gipuzkoa" liburuan diotenez, María Mazoriaga, Etxanizen alarguna, azkeneko serora izan zen ohitura zahar bat mantentzen: urtean bitan (udazken eta udazkenean) herriko baserrietara joaten ziren astoarekin limosna eske, garaiaren arabera "espezietan" eskatuz. Ikus.Kalbarioko gurutzeak.
Antiguako atsedenlekua, -a
Generikoa: atsedenlekua
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: Antiguaerrota ondoan dagoen atsedenleku ederra da.
Antiguako zubia, -a
Ahoskera: Ántiguako subíxa
Generikoa: zubia
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: (..) Ántiguako subittik gorakua da Basálde..beste barrixo bat… (..) (Damian Toledo, Iriartegañekoa, Ah.9)
(..) Ántiguako subíttik gorako danak Basaldekúak die, etxe orre danak, (..) (MªRosario Agirre, Amilleta, Ah.4)
Antiguakosoro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Antigualdekomintegia, -a
Generikoa: mintegia
Kartografia: Herrigunea, Antigua
Oharrak: Izenak berak adierazten digu bere kokapena.
Antiña
Generikoa: lusaila
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Luis Mari Mujikaren aldaeraz gain ez daukagu besterik.
Antxintxardi
Ahoskera: Antxintxárd/ri , Antxíntxarri
Generikoa: gaztainadia, lursailak
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: (..) Lóixetaldian daona ba Artxintxárri, eskrituretan Lóixetaldeko gastáñadia jartzen dau (..) gastaña mordua seuan an (..)
(..) Lóixetatik gora junda Artxintxárdi (..) Lóixetatik gora jundako errekasulo ori Artxintxárri da (..) (Agustin Lete, Laskurainandi, Ah.25)
Antxintxardi
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Antxintxarditik Urkillu aldera doan erreka…
Antxintxardibarrena, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Antxintxaurreta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimogigoena
Antzarsoro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Antzuola
Ahoskera: Antzuóla, Antzuéla
Generikoa: herria
Oharrak: Antzuola Gipuzkoako hego-mendebaldean, Debagoienean kokatuta dago. Herrigune osoa, mendiz inguratuta dago eta ibar estu baten zokoratzen da. Bere azalera 27’9 km2 da, eta itsasoaren mailatik 231 metrora dago. Mugakide dituen herriak iparraldean Azkoitia eta Bergara, hegoaldean Oñati eta Legazpi, ekialdean Urretxu eta Zumarraga eta mendebaldean Bergara dira.
Herrigunea, azken urteotan jasan duen eraldaketa dela eta, nahikotxo aldatu dela esan dezakegu; bizkaitar lagun batek esaten zidan bezala, kale bakarreko herria izatetik bat baino gehiagokoa izatera pasa delarik eta hainbat auzo edo kale berri ditugularik herrian: Sagasti, Mañarieta, Sanjosepe..
Herrigunearen bueltan sei baserri auzo daude, Galartza, Uzarraga, Lizarraga, Irimoegigoena, Irimoegibarrena eta Basalde, hauetako bakoitza baseliza baten menpean dagoelarik.
Baserri auzo hauek, kokapenari dagokionez, bi multzotan bana ditzakegu; Galartza, Uzarraga, Lizarraga eta Irimeogigoena iparraldean eta Irimoegibarrena hegoaldean.
Lehen aipatu dugun herrigunearen eraldaketa dela eta, bertako biztanle kopuruak gora egin du 2004an, azken urteotako beheranzko joera aldatuz eta aspaldi galdutako 200º biztanleren kopurura helduz.
Euskararen ezagutzari buruz, Antzuola herri euskalduna dela esan dezkegu 2001eko datuak kontuan hartuz, euskaldun kopurua %76´75 zelarik, ia euskaldunen %7´75 ahaztu gabe.
Antzuolako hizkera linguistikoki bai Bonaparte bai Zuazoren sailkapenen arabera, mendebaleko eta erdialdeko hizkeren muga-mugan dago. Honek zera esan nahi du, erdialdeko zenbait ezaugarri betetzen ditu eta beste batzuk ez; eta mendebaleko ezaugarriekin beste horrenbeste gertatzen da. Honek guztiak, dudarik gabe, leku izenetan eragin nabarmena izan du eta normalizaziorako kontuan izan beharrekoa da, inongo zalantzarik gabe.
Antzuolako historiari dagokionez, Antzuolako sorrera herrigunetik pare bat kilometrotara dagoen Uzarragarekin lotu gabe ezin da ulertu. Ohituraren arabera, bertan dagoen San Juna Bataiatzailearen parrokia tenplarioena zen. Parrokia oso garrantzitsua hau ez bakarrik Antzuola herrrirako, Gipuzkoako bederatzi elizate zaharrenetarikoa omen da. Herrigunearen sorrerari dagokionez, Olalde inguruan eraikitako Madalena ospitala eta Errukizko Amaren Parrokia aipa ditzakegu, XV.mendearen bukaeran eta XVI.hasieran sortuak, hurrenez hurren.
Antzuolak betidanik izan du Bergararekin zerikusia. 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu bat dugu izandako harremanaren lekuko. Bertan azaltzen da, Antzuolako biztanle batzuk Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela. Horrela, Bergararen babes, betebehar eta eskubideak bereganatuz. Herritarren aipamena egiterakoan lokatiboa erabiltzen dute: Ruy Martinez de Galarça, Martin Garçia de Inurrigarro, Lope Miguellez de Ayçaga…
Baina, 1629ko abenduaren 12a, atzuolarron “independentzia eguna” delakoa izan zen; bost mila zilarrezko dukat ordaindu ondoren garaiko erregea zen Felipe IV.ri, Antzuolak Bergararekiko indepentzia lortu baitzuen.
Eta gaur egungo gizaldian murgilduz, ezin dugu aipatu barik laga gugan industrializazioak eta honen ondorioz emigrazioak izan duen eragina 60 eta 70. hamarkadetan. Gaur egun herri industrializatua da. Eta lehen esan bezala, azkenengo urteetan herrian egin den etxebizitza kopuruaren ondorioz Antzuola hazten doa poliki-poliki.
Antzuola Herri Ikastetxea, -a
Ahoskera: éskolia
Generikoa: Ikastetxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Aipatutako aldaera hauek guztiak ez dute/zuten kokapen bera, hau da, ez zeuden leku berean kokatuak. Hasieran "escuela de niños" ; "nazionalak" ere izan ziren; "Maristen eskola" ere bai; "ikastola" ere izan zen urte batzuetan zehar eta azkenik Herri Ikastetxea "publikoa". Lehen aipatu bezala, hainbat kokaleku izan ditu ikastetxeak, garai, leku, obra eta gainontzekoak direla eta.
Antzuolako espetxea, -a
Generikoa: gartzela
Kartografia: Herrigunea
Antzuolamendi
Ahoskera: Antzuolabasúa / Antzuolaméndi, Árrolabasúa
Generikoa: basoa
Oharrak: Antzuolako mendiak orohar, eta baita mendi multzoa zehatza aipatzeko ere.
Apittonekoa, -a
Ahoskera: Ápitonekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Araloandi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez daukagu beste pistarik.
Aranburu
Ahoskera: Ámbu
Generikoa: baserria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Lizarraga auzoan kokatuta dagoen baserri hau, Lizarragabarrena eremuan dago.
Baserri honi buruzko lehen aipamena 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik.Aranburu baserriaren kasuan: "Pero de Aranburu"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
Aranburualdea, -a
Generikoa: belardia
Kartografia: Lizarraga
Aranburuko hariztia, -a
Ahoskera: Ambúko aístixa
Generikoa: hariztia
Kartografia: Lizarraga
Aranburusoroa, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Aranguren
Ahoskera: A(r)ánguren
Generikoa: baserria
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Lizarraga auzoaren goenean kokaturik dagoen baserri hau Lizarragagoena eremuan dago.
Baserri honi buruzko lehen aipamena 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik.Aranguren baserriaren kasuan: "Pero Sanches/Sánchez de Aranguty"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
Arangurenaurrea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arangurenburu
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Aransoro
Ahoskera: Aránsoro
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Aransoro
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Arreluz, Iralatorre inguruan jaio eta Deskarga errekara isurtzen dena.
Aransoro
Ahoskera: Aánsoo itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegigoena
Arantzakoaitza
Ahoskera: Arantzáko áitza
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegigoena
Arantzakorta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Arantzaleku
Ahoskera: Arantzaléku, Pórtu
Generikoa: etxea
Kartografia: Galartza
Arantzategi
Generikoa: mendia
Kartografia: Basalde
Oharrak: Otro monte robledal y ayal en el termino de de Aranzategui llamado Ydarrondo
Arantzategieta
Ahoskera: Arántz(e)itta
Generikoa: basoa, lursailak
Kartografia: Basalde
Arantzelai
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Arantzeta
Generikoa: belardia
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez daukagu datu gehiago.
Arasarralde
Generikoa: belardi eta laborelurra
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Kokatugabe, Luis Mari Mujikak jaso zuen baina galdera ikurrarekin; Sarralde baserriarekin lotura izan dezake.
Araurritza
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arauzulo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Arbe
Ahoskera: Árbe
Generikoa: etxea
Kartografia: Lizarraga
Arbebekoa, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arbegoikoa -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arbenekoa, -a
Ahoskera: Árbenekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Iñarrekoa ondoan kokatuta zegoen etxe txiki bat.
Arbide
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Arbieiztegi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Arbulunekoa, -a
Ahoskera: Árbulunekua
Generikoa: zurrategia
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Oharrak: Kalegoin kokatuta zegoen zurrategia.
Ardanbideta
Ahoskera: Ardanbidéta
Generikoa: bidea, basoa
Kartografia: Irimoegibarrena, Basalde?
Oharrak: Erromeriak egiten ziren leku honetan Antzuola eta Legazpiren arteko mugarriaz gain, tumuloak ere topa ditzkegu.
Izenaren jatorriari dagokionez, bi lekukok hau diote:
(..) istorixiak diñuanes ori san bide bat Naparruatik onara ardandunak etortzen sianak manduekin (..) Antzuoláa ta Bergáa (..) ori terrenu ori Leáspiko, Lakíola berao dao, ayuntamentuak dauka indda Ardanbidéta ari esate jako, kruse ari, ortik berakuai (..) (Jose Mari Ugalde, Olamendi, Ah.20)
"lenao manduekin, ardao bila, Deskargara pasatzen sien, Ipurtika, Ardanbideta, Gorleta..Azpillaga, Azpillagatik Ojarla, Idikorta, Arrola aspixan, Korosora; Deskargatik Gaztelugaindik Gorlara, Elusura, Azkoitira eta Zumaixako portura..Koroso, Oñati, San Juan de Astiaga, Araiara.. (Bentura Igarza, Aitzaga, Ah.12)
Ardanbidetaburu
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena, Basalde?
Oharrak: Legazpirekin muga egiten du lursail honek…
Areazuloa, -a
Ahoskera: Aréasulua
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Areazuloaldea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Arekutzategi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Otro terreno que se rotura en el termino de Arecuzategui, en el monte Yrimo,
Argileku
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena?
Oharrak: Arrola eta Koroso artean.
Argilekuko txabola, -a
Generikoa: txabola
Kartografia: Irimoegibarrena?
Oharrak: Argilekuko txabola: Arrolako bidean dago, eta urte berriarekin batera, Arrola mendi elkarteak bertan ospatzen du urteroko txistorrada.
Ariher
Ahoskera: Ariér
Generikoa: fabrika
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Orain Olaker dagoen tokian zegoen torloju lantegia
Arimendi
Ahoskera: Ariméndi
Generikoa: baserria
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Antzuolari buruz ezagutzen dugun lehendabiziko agiria XIV.mendearen hasierakoa da, 1307koa hain zuzen, orduan Beltran Ibañez de Gebara, Oñatiko Kontea, omen zen, Antzuolako eta baita inguruko herrien lurren jabea. Uzarragako parrokiaren hamarrenak ere berak kobratzen ei zituen, bertako patronatua ere berak zuen eta. Testuinguru honetan, 1307ko dokumentuan salerosketa baten ingurukoak azaltzen zaizkigu, non "Yrinmodo, Galardi eta Ylurrigarro "kortak" saldu zituen; dokumentuan hauez gain, antzuolar batzuen izenak ere agertzen dira, lokatibo bitartez, baserrien izenak agertzen direlarik.
" (..) Sepan quantos esta carta vieren como yo, Martín Sánchez de Sant Llorente, abat de San Miguel de Onnat, con otorgamiento de don Beltrán Yuánnz de Guevara, sennor de Onnat, e de donna Urraca Yuánnez, su mugr, vendo a vos donna Sancha de Uriarte e a Per Yuánnez, uuestro fiio, tres seles en término de Vergara en Ançuela, los quales seles llaman Yrinmodo e Galardi e Ylurrigarro (..) e para vos los vengar e fazer buenos e rredrarnos ende toda mala boz, dovos fermes e fiadores de quoalesquier má forçosos fuerdes a Iohán Urdea e a don Pero d'Ascuren e a Ihoán Vrtiz de Munnagaray e a don Pero de Arexmendi e a Sancho Pérez Garitança e Furtún Pérez de Yrtunbe e Iohán Sánchez d´Eztala e Iohán Martinez de Aguirre e Iohán Pérez de Yerívarr e Sancho Pérez de Arexti e Lope de Yraçábal e Pero Garçiz de Vidaurre, fiio de don Garçi Yuánnez de Oçaeta. E porque más por entregado vos tengades douod por fiadores de conosçudo a Iohan Garçiz de Galarça e a Iohan Pérez de Goyenaga (..), "Antzuolako baserriak eta errotak", Iñigo Ramirez de Okariz, 1995
Baserri honi buruzko lehen aipamena izan daitekeela pentsa dezakegu, beraz. 1391ko dokumentu batean ere (..) Martin Martines de Areysmendi/Areyzmendi eta ??/Garcia/Gárçi Yvanes/Yuánnes de Hurasarrati/Hurrizmendi" aipatzen da.
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996) "
Arimendi
Ahoskera: Arímendiko itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Uzarraga
Arimendipe
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Aritxabalzar
Ahoskera: Atxábalsar
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde
Aritzabalbakarra
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Aritzabaltza
Generikoa: lursaila
Kartografia: Basalde
Aritzagabasalde
Ahoskera: Aitzábasalde
Generikoa: baserria
Kartografia: Basalde
Oharrak:
Baserriari buruzko lehen aipamena 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik. Baserri honen kasuan: "(..) Pero Garçia de Areyçaga (..)"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
San Blas ermitatik gertu dagoen baserri honek teiletxea eta meategiak ere izan zituen inguruan. Horrez gain, baserriaren aurrealdean Antzuolan dagoen harizti ederrena dago; agian bertatik datorkio izena.
Aritzagabasalde
Generikoa: iturria
Kartografia: Basalde
Aritzagabasaldeko hariztia, -a
Generikoa: hariztia
Kartografia: Basalde
Oharrak: Izen bereko baserri inguruan, Antzuolan dugun hariztirik handiena eta bakarrenetakoa dugu.
Aritzaundi
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Aritzerre
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde
Aritzeta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Aritzulo
Generikoa: basoa
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: "Euskal toponimiazko materialeak" Luis Mari Mujikaren aipamen hau bakarrik dugu.
Aritzurkilla
Ahoskera: Aitzúrkilla
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arizkibel
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Arizlandeta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza, Irimoegibarrena
Ariznabarreta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Lakiriolan. Nahiz eta dokumentazioan -r- gabeko forma nagusitu, Ariznabarretaren alde egin dugu, Ariznabarreta deitura ohikoa delako inguruan.
Arizpe
Generikoa: erreka
Kartografia: Galartza
Oharrak: Dos porciones de terreno llamados Gorriz-aurrea que forman una sola finca rustica, radicante en jurisdiccion de la Villa de Anzuola: Su primera de cabida de 34 areas y 8 centiareas, confina por Norte con arroyo llamado Arizpe, por Oriente de gorriz.azpicoa, por Mediodia con camino vecinal, y por Poniente con otro trozo de Gabriel Araistegui…..Y la segunda porcion de cabida de 15 areas y 32 centiareas; confina por Norte con un camino servidumbre; por Mediodia con otro trozo de Gabriel Araistegui; por Poniente terreno de Simon Aguirre; y por Oriente termina en vertice por ser el terreno de figura triangular…
Ariztia, -a
Ahoskera: Aístixa
Generikoa: baratzak
Oharrak: Hemen aipatzen diren "hariztiak" leku batean baino gehiagotan daude.: Azkaratekoa, Akinibaikoa,…
Ariztiak
Ahoskera: Aísti(xak)
Generikoa: baserriak
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Arizti baserriak izendatzeko modua.
Ariztiberri
Ahoskera: Áisti berríxa
Generikoa: baserri
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Bide ertzean dagoen baserri berria da, 1927an hasi ziren eraikuntza lanak. Ariztiberri edo Arizti deitzen zaio.
Ariztigoena, -a
Ahoskera: Aistigoéna
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Laskuraintxikiko soroa da, Akiñao-tik Kortara bitartean dagoena.
Ariztiko zelaia, -a
Ahoskera: Aístiko seláixa
Generikoa: zelaia
Kartografia: Galartza
Oharrak: Gorriandiko soroa
Gorriz
Ariztiko zubia, -a
Generikoa: zubia
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Uholdeak direla eta, askotan konpondu behar izan den zubia.
Ariztikozubialde
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Ariztiluna
Generikoa: lursaila
Kartografia: Basalde
Ariztisoro
Generikoa: soroa
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Zumaeta ondoan, gorago dagoen soroa.
Ariztitxikia, -a
Ahoskera: Aistitxíki
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Epertegi ondoan, Gorla edo Gorrola aldera.
Ariztitxikibazterra, -a
Ahoskera: Aistitxikibásterrak / Aistitxikíbastar??
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Oharrak: Ikus. Ariztitxikia
Ariztizar
Ahoskera: Áisti Sárra, Áisti
Generikoa: baserria
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Bi Arizti daude Antzuolan. Hau da zaharrena eta berria egin zenean Ariztizar izena hartu zuen.
Bai 1307ko agirian bai 1391koan "Isancho Pérez de Arexti" eta "(..) Pero Sánchez de Areyzty(..)" agertzen dira.(Ikus. Irimo)
Arkaitz
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Arkaitza
Ahoskera: Arkáitza
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Albitxúri besela, Arkáitza, Albitxúri da, or beetik gorako terreno orrek, Albitxúri, Arkaitzá be bai, Arkáitza Írimoi aspiko tontor ori danai Arkáitza esate jako… (MªRosario Aguirre, Amilleta, Ah.4)
Arkaitzondo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Arkatxo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Armoza
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arnaga
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Ez daukagu datu gehiago
Arrandari
Ahoskera: Arrandái
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandari baserrien inguruari erreferentzia egiteko.
Arrandari
Ahoskera: Arrándai errekía
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandari
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandariak, -ak
Ahoskera: Arrándaixak, Arrandáixak
Generikoa: baserriak
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandari baserriei orokorrean erreferentzia egiteko erabiltzen den izena.
Arrandarialdea, -a
Ahoskera: Arrandáialdía, Arrándaialdia
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandari ingurua.
Arrandariaurre
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandaribide
Ahoskera: Arrandairáko bidía
Generikoa: bidea, gaztainadia
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandarira edo Arrandaritik abiatzen diren bidea(k)
Arrandariburu
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandariko bidegurutzea, -a
Generikoa: bidegurutzea
Kartografia: rmoegibarrena
Oharrak: Zabaldoko iturriaren inguruan dagoen bidegurutzea. Alde batera hartuta Arrandarira joko dugu eta bestera hartuz Ibularraldera.
Arrandarikorosoko bide, -a
Ahoskera: Koosóko bidía
Generikoa: bidea
Kartografia: rimeogibarrena
Oharrak: Arrandaritik pasatzen zen Korosorako bidea.
Arrandariozaeta
Generikoa: lursaila /belardia
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandariozaeta
Ahoskera: Arrandái emetíkaldekua
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Badirudi jatorrizko izena Arrandariolaza dela, baina bi baserriak eraikitzean, Ozaetarrak jabeak izanik, Arrandariozaeta izena hartu zuen. XVI.mendekoak omen dira Arrandariak.
Arrandaritorre
Ahoskera: Arrandaitórre, Arrandái andíkaldekua
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrandegialdea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Amarrandegialdea izan daiteke?
Arranoaitz
Generikoa: tontorra?
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Lehen burdinezko gurutzea baldin bazegoen, orain buzoia eta oroigarri bat besterik ez dago. Paraje zoragarria mendiak eta inguruak ikusi ahal izateko.
Arrantxosteta
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde
Arrasate
Ahoskera: Arrásate
Generikoa: baserria
Kartografia: Galartza
Oharrak: Galartza auzoan baina Uzarraga aldera dagoen baserri hau XIX.mendearen hasieran eraiki zuten. Orain ez da inor bertan bizi.
Arrasate
Generikoa: txabola
Kartografia: Galartza
Oharrak: Gorlan edo Gorrolan.
Arrasatealdea, -a
Generikoa: belardia eta laborelurra
Kartografia: Galartza
Oharrak: Arrasate baserri ingurua.
Arrasateburu
Generikoa: lursaila
Kartografia: Galartza
Arraskorta
Generikoa: lursaila
Kartografia: Basalde
Arratebaso
Ahoskera: Arrátebaso
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: "Arratebaso, Roken da etxia Árratenekua san len, Arrate san orko nagusixa, Otain inguruan, Loixeta parian bestaldea, Iraiñen.." (Bentura Igarza, Aitzaga, Ah.12)
Arregi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena, Basalde??
Arregia, -a
Ahoskera: Aneí
Generikoa: lursaila
Kartografia: Uzarraga
Arregioste
Generikoa: lursaila
Kartografia: rimeogibarrena
Arregitorreostea, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Herrigunea?
Oharrak: Arriagatorreostea izan daiteke?
Arreikoa, -a
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea
Oharrak: Herriko plazan, Goenaganekoa-ren ondoan? Arregikoa izan daiteke?
Arreluzak
Ahoskera: Árlutzak
Generikoa: baserriak
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Hiru Arreluz baserriei orokorrean erreferentzia egiteko modua edota Arreluz bati erreferentzia eginda, ez dakigunean zein Arreluzi buruz ari den. Isastik 1625ean hiru Arreluz aipatzen ditu Areluz garaicoa, Areluz azpicoa eta Areluz erdicoa (..)
Baserriari buruzko lehen aipamenetakoa 1391koa izan daiteke; 1391ko urtarrilaren 20ko dokumentu batean, Antzuolako herritarrek Bergarako hiribilduaren jurisdikziopean sartzea erabaki zutela azaltzen da ; dokumentuan bertan orduko antzuolarren zerrenda azaltzen da, lokatibo bidez baserrien izenak agertzen direlarik Arreluz baserrien kasuan: "(..) Sancho Yvanes de Arrelux/e (..)"
(Numeroso comarcanos de Bergara entran a formar parte de la vecindad de la villa, con los derechos y obligaciones de los demás vecinos. (Crespo Rico,M.A. eta beste " Colección Documental del Archivo Municipal de Bergara.Tomo I (1118-1497), Donostia 1995, 32 dok., 48-51 or. eta Colección de documentos medievales de las villas guipuzcoanas (1370-1397) , Gonzalo Martinez Diez, Emiliano Gonzalez Diez, Felix J.Martinez Llorente, Gipuzkoako Batzarre Nagusiak, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1996)
Arreluzandi
Ahoskera: Árlutz aundí(xa)
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Iñigo Ramirez de Okarizek "Antzuolako baserriak eta errotak" liburuan Arrelux abizenaren jatorrizko etxea dela dio.
Arreluzariztisakona, -a
Generikoa: gaztainadia
Kartografia: Irimoegigoena
Arreluzetxebarri
Ahoskera: Árlutz etxéberri
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegigoena
Arreluzko iturria, -a
Ahoskera: Árlusko itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegigoena
Arreluztxiki
Ahoskera: Alútxiki
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: …
Arresenekoa, -a
Ahoskera: Árresenekua, Joxemigelenekúa
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Oharrak: Kalegoi hasieran zegoen etxea, iadanik desagertuta dagoena.
Arriagatorre
Ahoskera: Arriága,Txintxúrretanekua
Generikoa: dorretxea
Kartografia: Herrigunea, Kalebarren
Oharrak: Herrigunean dagoen etxe dotorea.
Arriandiburu
Generikoa: gaina
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Legazpirekin mugan.
Arriategi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Arriazulkoaldea -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Kokatugabea
Oharrak: Arriagazubikoaldea izan daiteke?
Arribiribil
Ahoskera: Arríbiribil
Generikoa: gaina, basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: (..) Arríbiribil Trekústik Bastarriñáaldea, Arríbiribil tontor bat dao (..) (Joxe Jauregi, Lamarianogañekoa, Ah.14)
Arribiribilleta
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Arrietanekoa, -a
Ahoskera: Éuskitzanekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Buztinzuri
Arriluzea, -a
Generikoa: aurkintza
Kartografia: rimeogibarrrena
Oharrak: Arrolagain inguruan.
Arriurdiñeta
Ahoskera: Arríurdiñeta
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrola ingurua.
Arriurdiñetaburu
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Arroburu
Ahoskera: Arróburu
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde, Irimoegigoena
Oharrak: "Arroburu Iñurrigarrotik beetik gora Mutillaunera.." (Mª Rosario Aguirre, Amilleta, Ah.4)
Arrokoariztia, -a
Generikoa: hariztia
Kartografia: Irimoegigoena
Arrola
Ahoskera: Árrola
Generikoa: mendia
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Antzuolako punturik altuena.
Arrolagaña, -a
Ahoskera: Árrolagaña
Generikoa: gaina
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrolako iturria, -a
Ahoskera: Árrolako itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegibarrena
Arrolamendi I
Generikoa: tumuloa
Kartografia: Basalde
Oharrak: Arrolamendi I: Arrola mendira iritsi aurretik, monumentu megalitikoa: Tumuloa.
Arrolamendi II
Generikoa: tumuloa
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Ardanbidetaburu inguruan dagoen tumuloa.
Arrolamendi III
Generikoa: tumuloa
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Ardanbideta inguruan ikus daitekeen tumuloa
Arrua
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Artetxe
Ahoskera: Artétxe basérriak
Generikoa: baserriak
Kartografia: zkoitia
Oharrak: Azkoiti parteko baserriak, Ondamendi baserritik gertu.
Artolanekoa, -a
Ahoskera: Ártolanekua
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea., Kalebarren
Oharrak: Orain dela gutxira arte Kalebarrenen zegoen etxea.
Artozaingoa, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Artzaingoa, -a
Ahoskera: Artzaingúa
Generikoa: etxea
Kartografia: Herrigunea, Kalegoi
Askaberri
Ahoskera: Askáberri
Generikoa: elkartea
Oharrak: Bergarako elkartea?
Askaburu
Generikoa: iturria
Kartografia: Galartza
Askagain
Generikoa: elkartea
Oharrak: Itxumendi inguruko elkartea
Askatxo
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Astagoen
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Astiandi
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegibarrena
Astoaga
Ahoskera: Astúera, Astuága
Generikoa: baserria
Kartografia: Irimoetgibarrena
Oharrak: Herrigunetik urrutien zegoen baserri hau aspaldi desagertu zen. Bertako Peru eta Marisaren kontuak ezagunak dira.
Astoaga
Ahoskera: Astúera
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena
Astoagaburua, -a
Generikoa: pinudia
Kartografia: Irimoegibarrena
Astoagako hegia, -a
Generikoa: hegia
Kartografia: Irimoegibarrena
Astoagako iturria, -a
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegibarrena
Astoagape
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Astobiaga
Ahoskera: Astoixá(a), Astoíxa
Generikoa: mendia
Kartografia: Irimoegigoena
Astobiagabarrena, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Irimoegigoena
Astobiagagaña, -a
Generikoa: gaina
Kartografia: Irimoegigoena
Astobiagape
Generikoa: belardia
Kartografia: Irimoegigoena
Astobiagasakona, -a
Generikoa: iradia
Kartografia: Irimoegigoena
Astobidea, -a
Generikoa: bidea, lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Trango inguruan
Astonarzuloeta
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Miso inguruan
Asturia
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: "en el monte de Irimo"
Atarasu
Generikoa: aurkintza, gurutzea
Kartografia: Irimoegigoena
Oharrak: Azkoitia eta Antzuolako mugan
Ateaurrea, -a
Ahoskera: Atéiaurria
Generikoa: belardia edo lursaila
Oharrak: Leku batean baino gehiagotan.
Atebiko txabola, -a
Ahoskera: Atebíkotxábolia
Generikoa: txabola
Kartografia: Galartza
Oharrak: "Beteixotik Kostarratzura, Azkue onduan Akabarrotik.." (Arsenio Irazabalbeitia, Gorrizandia, Ah.19)
Antzuolan bi Atebiko txabola egon ziren, bata hau, Galartzan eta bestea Arrandarialdean.
Atebiko txabolak, -ak
Ahoskera: Atébiko txábolak
Generikoa: txabola
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandari inguruan zeuden txabolak; bi atekoak omen ziren, izenak adierazten duen bezala.
Atejira
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Atxegiortua, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Zumaeta etxearen pareko bidean..
Aumategi
Generikoa: lurtsaila, txabola
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Trukarriaga menditik gertu dagoen Aumategi izeneko borda bat dago eta bertan mugarri bat dago.
Aunztegia, -a
Ahoskera: Aúnsteixa
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Arrandaritorre baserria Aunztegia izeneko tokian kokatua omen dago.
Aurteingoegieta
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Aizparrundi inguruan.
Auzotxoeta
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Igeribaraizparrundi eta Burubiko baserriak Uzarraga azuzoko Auzotxoeta izeneko lurraldean kokaturik daude.
Azaldegi
Generikoa: lursaila
Kartografia: Kokatugabea
Azaldegieta
Ahoskera: Ásalditta, Asálditta
Generikoa: Mendia
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: 790 metrotara dagoen mendia. Tontorrean atsesenleku ederra du iturri eta guzti. Pietate aurreko domekan egiten zuten bertako erromeria oso ospetsua omen zen.
Azaldegieta
Ahoskera: Ásaldittako itturríxa
Generikoa: iturria
Kartografia: Irimoegibarrena
Oharrak: Azaldegieta gainean dagoen iturri berria.
Azaldegieta
Generikoa: erreka
Kartografia: Irimoegibarrena
Azaldegietaburua, -a
Ahoskera: Ásaldittaburua
Generikoa: gaina
Kartografia: Irimoegibarrena
Azaldegietagaña, -a
Generikoa: pinudia
Kartografia: Irimoegibarrena
Azaldegietagoena, -a
Generikoa: lursaila
Kartografia: Irimoegibarrena
Azkarate
Ahoskera: Askáate
Generikoa: baserria
Kartografia: Uzarraga
Oharrak: Baserrri dotore hau XV.mendekoa omen da. Bertan Azkaratetarrak bizi dira, Antzuolan baserria eta jabeen deituraren arteko loturari eusten dion kasu bakarra da. Bi harmarri izan ditu eta bigarrena baserriko fatxadan jarri zuten 1994an.
…
Azkaratealdea, -a
Generikoa: hariztia
Kartografia: Uzarraga
Azkarraga
Generikoa: mendia
Kartografia: Basalde
Oharrak: IGN (Instituto Geográfico Nacional)en mapan Deskarga baino beherago azaltzen da. Inoiz Deskarga toponimoarekin lotu dute.
Azkarrekozabala, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Basalde
Azkoitia, -a
Ahoskera: Askóitti
Generikoa: udalerria
Kartografia: Azkoitia
Oharrak: Antzuolak iparekialdean du Azkoitia udalerria. Herrigunetik urrunen dauden Irimoegigoeneko baserriak Azkoitirako joera dute, bertatik Antzuolatik baino hurbilago daudelako.
Azkonabieta
Generikoa: basoa
Kartografia: Galartza, Irimoegigoena
Azkue
Ahoskera: Áskue
Generikoa: mendia
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: Lizarraga eta Uzarraga artean.
Azkuebarrena, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: t
Azkueburua, -a
Generikoa: gaina
Kartografia: Lizarraga
Oharrak: .
Azkuegoena, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Azkuepea, -a
Generikoa: basoa
Kartografia: Lizarraga
Azkuerdikoa, -a
Generikoa: aurkintza
Kartografia: Lizarraga
Azpillaga
Generikoa: basoa, lursaila
Kartografia: Basalde, Irimoegibarrena
Azpurua
Generikoa: soroa
Kartografia: Kokatugabea